Vhki Nedir, Vhki Nasıl Olunur, Görevleri Nelerdir?

Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni Nedir?

Vhki nedir, Vhki’nin kısaca açılımı Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni demektir. Vhki, kamuda çalışan memurların kullandıkları unvanlardan biridir. Unvanın yanında vhki aslında bir kadrodur. Bu uzun unvan genellikle “vhki” şeklinde kısaltılarak kullanılır. Vhki kelimesi devlet memurluğuna hazırlananların da yakından takip ettiği, kamu kurumlarına atama yapılırken özellikle merkezi memur atamalarında, kadroların bulunduğu tercih kılavuzlarında karşılarına çıkar. Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni (vhki) unvanı kamu kurum ve kuruluşlarında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak görev yapan memurlara, çeşitli şartları sağlamaları halinde verilir. Bu unvan nasıl kazanılır, şartları nelerdir? Bununla ilgili bilgileri yazımızın devamında detaylı şekilde aktaracağız.

Vhki Nasıl Olunur?

Vhki iki şekilde olunur. Birincisi, Kamu Personel Seçme Sınavına(KPSS) hazırlanan memur adayları ilk atama yoluyla, diğer yol ise kadrolu memur olarak çalışan devlet memurlarının görev yaptığı kurumda unvan değişikliği yoluyla Veri hazırlama ve kontrol işletmeni (vhki) olunabilir.

İlk Atama Yoluyla Vhki Olmak

Öncelikle “İlk Atama” kavramından bahsedelim. Kamu kurum ve kuruluşlarına personel alımı yapılırken çeşitli yöntemlere başvurulur. Bunlar ilk defa atama, açıktan atama, kurum içi naklen atama, kurumlar arası naklen atama gibi. Burada bizi ilgilendiren “İlk Defa Atama” kavramıdır. KPSS’ ye girmiş adaylar arasından ihtiyaca göre kamuya personel alımlarına ilk defa atama denir. Devlet kurumlarında hangi kadrolara ihtiyaç varsa bu ihtiyaçlar belirli aralıklarla belirlenir. Belirlenen kadrolara KPSS’ye giren memur adayları arasından atama yapılır. Vhki kadrolarına da ilk atama yoluyla atama yapılabilir. Örnek vermek gerekirse Yıldız Teknik Üniversitesi İdari işler biriminde Vhki kadrosuna ihtiyaç olduğunu varsayalım, bu ihtiyaç üniversite tarafından Devlet Personel Başkanlığına bildirilir, merkezi memur atamalarında üniversitenin ihtiyacı bu kadrolara atamalar yapılır.

Unvan Değişikliği Yoluyla

Halihazırda devlet memuru olarak görev yapanlarda vhki unvanına sahip olabilir. Özellikle düz memur olarak görev yapanlar vhki kadrosuna geçmeyi tercih ederler. Vhki kadrosu düz memur kadrosunun unvan sıralamasında bir üst sıradadır. Kurumlar kendi içlerinde vhki unvanına geçişlere çeşitli şartlar getirmiştir. Her kurumun şartları farklıdır ancak bazı şartlar ortaktır. Örneğin vhki kadrosuna geçişler için Bilgisayar İşletmeni sertifikasına sahip olmak ve en az 1(bir) yıl süreyle ilgili kamu kurumunda görev yapıyor olmak gibi şartlar kurumların ortak şartlarıdır. Diğer şartlar kurumların kendi yönetmeliklerinde belirlenmiştir. İlgili şartları taşıyan düz memurlar bazı kurumlarda sınavlı bazı kurumlarda ise sınavsız şekilde vhki kadrosuna geçiş yapabilir.

Vhki Hangi Kurumlarda Çalışır?

Vhki, 657 sayılı DMK içinde ihdas edilen bir kadro olduğu için hemen hemen tüm kamu kurumlarında mevcuttur. İçişleri Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Devlet Üniversitelerinde yoğundur.

Vhki Görevleri Nelerdir?

Vhki’ nin görev ve sorumlulukları her kurumda ve görev yapılan birimde farklıdır. Ancak bilinmelidir ki Vhki bir idari işler kadrosudur. İdari işler deyince aklımıza kurumlardaki İnsan Kaynakları, Pasaport, Özlük, Sicil, Strateji gibi birimler gelmelidir. Veri hazırlama kadrosunda bulunanlar genel olarak aşağıdaki işleri yaparlar. Vhki kadrosunda bulunanlar bilgisayar sertifikasına sahip oldukları için bilgisayar ve çevre birimlerine hakimdirler. Dolayısıyla görev yerleri genellikle bürolardaki masa başı işlerdir. Vhki’nin görevlerini aşağıdaki gibi özetleyecek olursak;

• Görev yapılan birimde genel yazışmaları elektronik ortamda yapmak, takip etmek ve arşivlemek.
• Birimde kullanılan verilerin analizi yapmak ve verilerin elektronik tablolara aktarılmasını sağlamak.
• Birimdeki mail trafiğini düzenlemek ve sürekliliğini sağlamak.
• Bilgi edinme taleplerini kanun yönetmelik ve içtihat çerçevesinde yasal sürede cevaplanmasını sağlamak.
• Amirlerin verdiği diğer iş ve işlemleri kanuna uygun şekilde eksiksiz şekilde yerine getirmek.

Vhki Olmanın Avantajları Nelerdir?

Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni kadrosunun memur kadrosuyla kıyas ettiğimizde öne çıkan bazı avantajları mevcuttur. Belki de en büyük avantajı vhki kadrosunda bulunanların yeşil pasaporttan faydalanmalarıdır. Buna karşılık düz memur kadrosunda bulunanlar yeşil pasaport alamazlar. Bunun sebebi biraz teknik bir konu önümüzdeki zamanlarda daha detaylı yazılarla anlatabiliriz ancak özetleyecek olursak; Kamu kurumlarında görev yapan personelin yeşil pasaport alabilmesi için sahip olduğu kadro derecesi en az 3 olmalıdır. Vhki kadrosunda bulunanlar 3. kadro dereceye kadar yükselebilirler ancak memur kadrosunda bulunanlar 3. kadro dereceye kadar yükselemeyip 5.derecede kalırlar. Dolayısıyla pasaport kanununa göre yeşil pasaport(hususi damgalı pasaport) tan faydalanamazlar. İkinci avantajı ise vhki kadrosunda bulunanlar bilgisayar işletmeni sertifikasına sahip olduğu için göreviyle ilgili tüm işleri bilgisayar ortamında hazırlar, masabaşı iş yapar ve düz memur kadrolarına göre 30 TL fazla ücret alır. Son olarak görevde yükselme ve unvan değişikliği yönetmelikleri her kurumda farklı olsa da bazı kurumlarda üst unvanlara atamada hizmet olarak vhki kadrosunda geçen süreler dikkate alınır. Örneğin bazı kurumlarda Şube Müdürlüğü gibi daha üst kadroya atama yapılırken bu kadroya başvuracak kişilerin vhki olarak görev yapılan süreleri dikkate alınabilir. Bu durum vhki kadrosunda bulunanlar için avantaj sağlayabilir.